Łąkotki - Uszkodzenia i urazy
Urazy łąkotek
Łąkotki są "plasterkami" tkanki chrzęstno - włóknistej o złożonej budowie warstwowej, mającej na celu przenoszenie dużych obciążeń. Mają one przekrój klina z szerszą częścią zewnętrzną (przytorebkową). Ich wymiary wahają się w zależności od wielkości stawu i osobniczego kształtu powierzchni stawowych ale największa wysokość przy torebce to nie więcej niż 6 -7 mm. Wewnętrzna wolna część jest grubości niewielkiej części milimetra. Może dlatego naczynia krwionośne będące rurkami mogącymi osłabić jej strukturę występują jedynie maksymalnie do połowy jej szerokości. Ma to ważne znaczenie w leczeniu ponieważ naprawione łąkotki goją sie tam gdzie występuje ukrwienie. Głównym zadaniem łąkotek jest wypełnienie przestrzeni i dokładne dopasowanie powierzchni stawowych, ma to szczególne znaczenie po stronie bocznej, gdzie powierzchnie kłykci uda i piszczeli są wypukłe i nie pasują do siebie. Dzięki swojemu kształtowi powodują że nacisk przenoszony jest na całą powierzchnię stawową, to działa jak amortyzator chroniący i odżywiający chrząstkę. Łąkotki mają również dużą rolę stabilizującą kolano.
Urazy łąkotek występują najczęściej w trakcie skręceń kolana bo są one wtedy chwytane niby w kleszcze przez wypukłe powierzchnie stawowe. Izolowane uszkodzenie łąkotki występuje rzadko jeśli wcześniej nie była ona osłabiona. Osłabienie jest efektem przeciążeń - mikrourazów sportowych, często powtarzanych wymuszonych pozycji (klęczenie, kucanie), zaburzonego kształtu kończyny, chorób zaburzających dynamikę biodra, kręgosłupa lub stawu skokowego. Tego typu uszkodzenia mają charakter "zwyrodnieniowy", poziomy lub mieszany i przebiegają ze zniszczeniem oderwanego fragmentu łąkotki. Urazy sportowe najczęściej związane z uszkodzeniem więzadeł mogą nastąpić z mechanizmu rozerwania lub zgniecenia.
Głównymi objawami uszkodzenia łąkotki jest nagły ostry od strony przyśrodkowej(wewnętrznej ) lub bocznej (zewnętrznej) kolana. Może mu towarzyszyć słyszalny trzask lub "zablokowanie" kolana czyli brak możliwości zgięcia i/lub wyprostu. Jeśli przyczyną uszkodzenia jest uraz - kucnięcie, skręcenie czy sport kolano często puchnie - pojawia się w nim szybko płyn. Kolano traci swój kształt i jeszcze trudniej jest nim ruszać czasem przyjmuje pozycję wymuszoną w lekkim zgięciu.
Postępowanie przy uszkodzeniu łąkotki pokrywa się z ogólnym postępowaniem pourazowym. Kolano trzeba odciążyć za pomocą kul, schłodzić i postarać się o wizytę u specjalisty.
Leczenie urazów łąkotek kolana ( kliknij aby dowiedzieć się więcej o leczeniu )
Uszkodzenie zwyrodnieniowe (ze zużycia) i torbiel łąkotki
Łąkotka wraz z wiekiem i wypracowaniem zmienia się i w pewien sposób zużywa. Wewnętrzna bardziej podatna część włókien jest zamieniana na tkankę łączną o mniejszej wydolności albo zanika zupełnie pozostawiając pustą przestrzeń. Łąkotka taka może wyglądać jak wydmuszka z jajka - ponieważ mocniejsza zewnętrzna część pozostaje nietknięta. W takim stanie może ona już powodować dolegliwości bólowe, a co najważniejsze jest bardzo podatna na niewielkie urazy i bardzo często ulega uszkodzeniu. Ciągłe zgniatanie takiej łąkotki podczas chodzenia może powodować powstawanie płynu w jej wnętrzu który czasem jest wypychany nie do stawu ale na zewnątrz tworząc torbiel łąkotki czyli balonik wypełniony płynem, otoczony torebką. Objawy w przypadku takiego uszkodzenia nie powstają tak nagle, ból może narastać stopniowo, może nie występować blokowanie stawu a początkiem dolegliwości może być ruch związany z życiem codziennym np. wstawanie z krzesła. Rozpoznanie stawiamy na podstawie dokładnego badania lekarskiego uzupełnionego RTG i dodatkowo MRI lub USG jeśli wykonane są przez doświadczonych fachowców. Szczególnie pierwsze badanie w przypadkach uszkodzeń związanych ze zużyciem łąkotki potrafi prowadzić do nadrozpoznawalności - naturalny wygląd łąkotki zmieniającej się wraz z wiekiem może być brany za uszkodzenie wymagające operacji.
Leczenie zwyrodnienia i torbieli łąkotki ( kliknij aby dowiedzieć się więcej o leczeniu )
Łąkotka tarczowata
Łąkotki normalnie jest półksiężycem o przekroju klina zwróconego szerszą stronę do torebki stawu. Obejmuje ona maksymalnie do 1/3 - 1/2 kłykcia kości udowej. Łąkotka tarczowata (najczęściej boczna) jest odmianą anatomiczną która jest większa od zwykłej i oddziela w większym stopniu (czasem całkowicie) kość udową od piszczelowej. Często jest przypadkowym znaleziskiem podczas wykonywania badań obrazowych lub podczas zabiegu operacyjnego kolana. Często zdarza się że łąkotka tarczowata ma większą ruchomość niż zwykła, spowodowane to jest brakiem więzadła łąkotkowo - udowego stabilizującego ją od tyłu. Może to dawać uczucie przeskakiwania i zakleszczania. Taka łąkotka łatwo ulega zakleszczeniu i uszkodzeniu.
Łąkotka tarczowata - leczenie ( kliknij aby dowiedzieć się więcej o leczeniu )